Je sociaal statuut als zelfstandige

Wanneer je nadenkt over je sociaal statuut kom je waarschijnlijk niet verder dan bijberoep of hoofdberoep. Er zijn nochtans nog 3 andere manieren om als zelfstandige aan de slag te gaan in België.  

Hier leer je ze alle 5 kennen: 

1. Hoofdberoep
2. Bijberoep
3. Meewerkende partner
4. Student-zelfstandige
5. Actieve gepensioneerde

Zelfstandige in hoofdberoep ben je wanneer je geen andere job hebt of minder dan 50% als werknemer aan de slag bent. Daarnaast zijn er nog 3 andere situaties waarin je het statuut van zelfstandige in hoofdberoep krijgt:  

• je werkt minder dan 50% als ambtenaar buiten het onderwijs, 

• je werkt minder dan 50% als leerkracht zonder vaste benoeming, of 

• je werkt minder dan 60% als leerkracht met een vaste benoeming.  

Vanaf dan ben je zelf verantwoordelijk voor het in orde brengen van je sociale zekerheid. Wat dat precies inhoudt, leggen we hieronder haarfijn uit. 

Je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds, is verplicht in België voor elke zelfstandige in hoofdberoep. De sociale verzekeringsfondsen regelen je sociale zekerheid. Enkel zo word je sociaal beschermd als zelfstandige. 

De eerste drie jaar na je start betaal je een voorlopige sociale bijdrage. Vanaf jaar 4 wordt je bijdrage berekend op basis van je inkomsten van de 3 voorgaande jaren. Meer bepaald: volgens het wettelijke percentage van 20,5 procent op je jaarlijkse netto belastbaar beroepsinkomen. Dat betekent in de praktijk dat je vanaf jaar 4 moet bijbetalen. Neem je op voorhand enkele voorzorgen, neem je al enkele risico’s weg.  

Als starter heb je twee opties: 

1. je betaalt het wettelijke minimum van 866,62 euro per kwartaal, of 
2. je betaalt een verhoogde bijdrage op basis van je ingeschatte inkomsten van de komende jaren. 

Welke optie je ook kiest, bij het sociaal verzekeringsfonds van Acerta zit je goed. Acerta is marktleider in België én heeft de laagste tarieven in de sector.  

Reken je als zelfstandige enkel op je wettelijke pensioen om na je loopbaan je levensstandaard te behouden, zal je van een kale reis terugkeren. Het pensioen van een zelfstandige is een stuk lager dan dat van een werknemer. Extra pensioensparen is zeker aan te raden, net als een verzekering gewaarborgd inkomen.  

De meest gekende optie om het wettelijke pensioen aan te vullen, is een VAPZ: het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen. Dat is vergelijkbaar met pensioensparen. Het is bovendien een beroepskost die ervoor zorgt dat je minder belastingen en minder sociale bijdragen betaalt.  

Ook een IPT of een Individuele PensioenToezegging is interessant voor bedrijfsleiders. De bijdrage daarvoor wordt betaald door de vennootschap en is aftrekbaar van de brutowinst. Desondanks ben jij als individu de verzekerde en de begunstigde. Wat je met de IPT spaart, is dan ook je privé-eigendom. Een voordelige manier om je pensioen aan te vullen. 

Wil je weten hoeveel een VAPZ en IPT in jouw geval kosten? Neem dan contact op met onze medewerkers.  

Met deze verzekering bescherm je jezelf tegen inkomensverlies als niet kan werken, bijvoorbeeld door ziekte. Als je langer dan een maand werkongeschikt bent, springt je ziekenfonds in de bres. Het bedrag dat je dan krijgt, vervangt je inkomen niet. Het geeft je wel even ademruimte.  

Een verzekering gewaarborgd inkomen betaalt je maandelijkse uitkering én betaalt je premie volledig terug, bovenop de wettelijke vergoeding via je ziekenfonds. 

Wil je vanaf de start jezelf en je inkomen extra beschermen via een verzekering gewaarborgd inkomen? Neem dan contact op met Acerta. Wij bezorgen jou een offerte op maat.  

Als zelfstandige in bijberoep heb je meer dan 1 job. De meesten combineren twee activiteiten: een hoofdactiviteit in loondienst en een zelfstandige nevenactiviteit in bijberoep. Om van een bijberoep te spreken zijn er bepaalde voorwaarden van toepassing. Daarvoor kijken we naar de hoofdactiviteit. Je nevenactiviteit op zelfstandige basis komt in aanmerking als bijberoep als je als hoofdactiviteit: 

• minstens 235 uur per kwartaal als werknemer in loondienst werkt en dit minstens op halftijdse basis (38-uren week),  

• minstens 60% van een volledig uurrooster als vastbenoemde in het onderwijs werkt, voor minstens 282 uur per kwartaal (38-uren week), 

• minstens 50% van een volledig uurrooster als niet-vastbenoemde in het onderwijs werkt, voor minstens 235 uur per kwartaal (38-uren week), 

• minstens halftijds als ambtenaar werkt, 

• niet werkt door bijvoorbeeld een loopbaanonderbreking (zorgkrediet), tijdskrediet of opzegvergoeding, en je daardoor recht op rust- of invaliditeitspensioen opbouwt, of 

• een uitkering krijgt als (minstens halftijdse) loontrekkende, zoals een werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering of invaliditeitsuitkering.  

Met de online tool van Acerta kom je snel te weten of je meteen kan beginnen als zelfstandige in bijberoep.  

Voldoe je aan de voorwaarden? Dan staat niks je in de weg om je bijberoep op te starten. Hieronder vind je alle administratieve stappen die je moet doorlopen:  

Ofwel je inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen of KBO. Die aanvraag doe je bij een ondernemingsloket zoals Acerta. Maak daarvoor een afspraak in 1 van onze vestigingen of breng je ondernemingsnummer online in orde via het Zelfstandigenloket by Acerta. Als je btw-plichtig bent, moet je ook je btw-nummer activeren en elk kwartaal een btw-aangifte in orde brengen.  

Ook als zelfstandige in bijberoep ben je verplicht om je aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Je betaalt dan sociale bijdragen. Als starter betaal je de minimumbijdrage omdat je inkomsten als zelfstandige nog niet gekend zijn. Van zodra dat wel het geval is, wordt je bijdrage aangepast op basis van je inkomen.  

Als meewerkende partner steun je je wettelijke partner door minstens 90 dagen per jaar bij te springen bij diens zelfstandige activiteit. Om van een meewerkende partner te spreken: 

• ben je getrouwd of woon je wettelijk samen met je partner, 

• is je partner zelfstandige,  

• ligt je persoonlijke jaarinkomen uit een andere zelfstandige activiteit lager dan 3 000 euro netto, 

• bouw je geen sociale rechten op als werknemer of ambtenaar, en 

• krijg je geen vervangingsinkomen dat recht geeft op sociale zekerheid. 

Let op: ben je de wettelijke partner van een bedrijfsleider en werk je mee in de vennootschap? Dan ben je geen meewerkende partner maar wel een werkende vennoot of mandataris. 

Wil je je aansluiten bij Acerta als meewerkende partner? Neem dan contact op met een van onze medewerkers.  

Studeer je aan een hogeschool of universiteit en wil je nu al je ondernemersdromen waar maken? Of ben je net gestart als vrij beroeper en volg je nog een bijkomende opleiding? Dan kom je in aanmerking voor het bijzondere statuut van student-zelfstandige. Ben je nog geen 25 jaar? Dan kan je – onder bepaalde voorwaarden – zelfs nog ten laste van je ouders blijven.  

Dit zijn 3 belangrijke zaken om te onthouden over dit statuut:  

• Verdien je minder dan 8 204,59 euro? Dan ben je vrijgesteld van sociale bijdragen. Verdien je meer, geniet je toch van een gunstige bijdrageregeling.  

• Als je totale netto-inkomsten niet hoger zijn dan 3820 euro (ofwel een bruto-inkomen van 7 965 euro), blijf je fiscaal ten laste van je ouders. Let op: al je inkomsten tellen hiervoor mee, ook die van je studentenjob. 

• Om het statuut te behouden, moet je tijdens het vorige schooljaar voor minstens 27 studiepunten deelgenomen hebben aan de examens en voor het aankomende schooljaar voor minstens 27 studiepunten of 17 lesuren per week ingeschreven zijn. 

Wil je meer informatie over de voorwaarden van dit statuut en hoeveel sociale bijdragen jij zal betalen? Neem dan contact op met de Acerta medewerkers.  

Je wil als gepensioneerde iets bijverdienen op zelfstandige basis zonder je pensioenuitkering te verliezen. Dat is geen enkel probleem zolang je je maar aan de regels houdt. Zo moeten je inkomsten uit de zelfstandige activiteit onder een bepaalde drempel blijven.  

Overschrijd je het toegelaten inkomen met minder dan 100 %, wordt je pensioen voor dat jaar evenredig verminderd. Gaat het om 100 % of meer van de toegelaten inkomsten, dan wordt je pensioenuitkering volledig geschorst. 

Wil je zeker zijn dat je zelfstandige activiteit niets van je pensioenuitkering afsnoept? Neem dan contact op met de medewerkers van Acerta. Zij antwoorden met kennis van zaken op al je vragen.