Hoe kan jij het aanpassingsvermogen in jouw organisatie vergroten?

Wat bedoelen we nu precies met aanpassingsvermogen? Cindy De Cat geeft de definitie mee die uit het onderzoek in samenwerking met AMS naar boven kwam. Die omschrijft aanpassingsvermogen als het vermogen van iemand om effectief om te gaan met veranderende, onzekere of nieuwe werksituaties. Het gaat over flexibiliteit in gedrag en denken, waarmee medewerkers zich kunnen aanpassen aan dynamische omstandigheden, nieuwe rollen, uitdagingen of kansen.

Kathleen Vangonsvelt merkt op dat aanpassingsvermogen een multidimensionaal concept is. “Uit ons onderzoek hebben we verschillende dimensies onderscheiden die echt het verschil maken,” geeft ze mee. Zo helpt creatieve oplossingsgerichtheid om innovatieve oplossingen te vinden bij onverwachte problemen, ondersteunt interpersoonlijke flexibiliteit effectieve samenwerking in nieuwe situaties, en versterkt omgaan met onzekerheid het vertrouwen om in ambigue omstandigheden te presteren. Elke dimensie draagt bij aan een veerkrachtigere organisatie.

Uit ons panelonderzoek blijkt dat 60% van de werkgevers hun medewerkers een 7 op 10 of hoger geven op het vlak van aanpassingsvermogen. Lang niet slecht dus! Ook Siska D'Hoore herkent dit beeld: “In de financiële sector worden medewerkers vaak geconfronteerd met nieuwe uitdagingen en moeten ze snel schakelen. Het is essentieel om hen goed te ondersteunen in die flexibiliteit voor blijvend succes.”

Thomas Van Eeckhout merkt op dat verandering in zijn sector een constante is. “Medewerkers gaan er continu mee om,” vertelt hij. Toch is het volgens hem belangrijk om hier bewust mee om te gaan. “Verandering maakt deel uit van onze cultuur, maar daar aandacht voor hebben gebeurt zeker niet altijd. Er kunnen zeker nog stappen gezet worden.”

Eén van die stappen is het meten van aanpassingsvermogen, wat nu vooral gebeurt tijdens aanwervingsprocedures of bij carrière-transities. Cindy De Cat legt uit: “Aanpassingsvermogen wordt vaak gezien als een eigenschap die mensen van nature bezitten, waardoor het minder wordt gemeten doorheen de loopbaan. Toch zien we dat bedrijven steeds meer geïnteresseerd zijn in het meten van dit vermogen, omdat de huidige werkomgeving nu eenmaal veel meer flexibiliteit en aanpassingsvermogen van medewerkers vereist dan vroeger.”

Kathleen Vangronsvelt voegt toe: “Aanpassingsvermogen kan gezien worden als een aangeboren eigenschap, maar het is ook een ontwikkelbare vaardigheid. Het is belangrijk geen labels op medewerkers te plakken, maar hen de ruimte te geven om hierin te groeien.

Het ontwikkelen van aanpassingsvermogen is niet enkel een individuele verantwoordelijkheid, maar ook een proces waarbij de organisatie de juiste ondersteuning kan bieden. Siska D'Hoore benadrukt het belang van een positieve leercultuur: "Medewerkers moeten de ruimte krijgen om te groeien, met verschillende leermethodes zoals coaching, klassikale opleidingen en gamification. Het ontwikkelen van weerbaarheid en het actief betrekken van medewerkers bij veranderingsprocessen is daarbij cruciaal."

Thomas Van Eeckhout voegt toe: "De rol van leidinggevenden is hierbij niet te onderschatten. Een heldere visie op verandering en de manier waarop deze gecommuniceerd wordt, zorgt ervoor dat medewerkers gemotiveerd blijven om zich aan te passen. Vergeet daarbij ook de kracht en het belang van herhaling niet.
Leidinggevenden kunnen medewerkers verder ook ondersteunen door in gesprek te gaan over ambities en opleidingsbehoeften, zodat ze gericht de juiste begeleiding kunnen bieden."

Cindy De Cat benadrukt ten slotte dat een ontwikkelingstraject breder gaat dan enkel het verbeteren van aanpasbaarheid. Het helpt medewerkers niet alleen beter presteren, maar verhoogt ook hun motivatie. Medewerkers voelen zich gewaardeerd en betrokken wanneer ze kansen krijgen om zich te ontwikkelen. Dit draagt bij aan hogere retentie en bereidt hen beter voor op aankomende veranderingen.
 

De impact van aanpassingsvermogen op welzijn

Het laatste onderwerp dat de panelleden aansneden, was welzijn. Onderzoek laat zien dat er soms een spanningsveld is tussen prestaties en welzijn. Hoewel medewerkers meestal beter presteren als ze zich goed voelen, kan te veel druk het welbevinden net schaden. Daarom is het essentieel om het aanpassingsvermogen van medewerkers te begrijpen. Dit zorgt ervoor dat hun rol aansluit bij hun talenten en dat ze zowel succesvol als gezond blijven.

Daarnaast is het belangrijk om naar het team als geheel te kijken. Teams die complementair zijn en elkaar aanvullen, dragen bij aan het collectieve aanpassingsvermogen, wat zowel de prestaties als het welzijn van het team ten goede komt.