Je bedrijfsvorm wijzigen

Floreert je zelfstandige activiteit in bijberoep en overweeg je een voltijdse activiteit? Weet dan dat je vanaf de overschakeling onderworpen bent aan alle verplichtingen die bij het fulltime zelfstandige statuut horen. En dat je ook alle voordelen van je loontrekkende stelsel vaarwel zegt – weg uitgebreide sociale bescherming en vangnet.

De belangrijkste tip: bereid je switch goed voor. Breng de financiële haalbaarheid in kaart, kies het juiste moment en pluis uit welke ondernemingsvorm het beste bij je plannen past. Meld tijdig aan je sociaal verzekeringsfonds dat je van je bijberoep je hoofdberoep maakt. Dan worden je bijdragen aan je nieuwe statuut aangepast.

Vind je plots je droomjob als loontrekkende? Wil jij je zelfstandige activiteit afbouwen? Of noopt je gezinssituatie je te switchen naar een gemengde loopbaan? Overweeg over te schakelen naar het statuut van zelfstandige in bijberoep. Kijk wel of je aan de juiste voorwaarden voldoet. Zo moet je naast je zelfstandige activiteiten in bijberoep voldoende rechten opbouwen, bijvoorbeeld via een parttime job in loondienst.

De omschakeling gaat in op de eerste dag van het kwartaal dat volgt op het kwartaal van de wijziging. Breng je sociaal verzekeringsfonds tijdig op de hoogte, zodat je bijdragen afgestemd kunnen worden op je nieuwe statuut.

• Lees meer over zelfstandige in bijberoep

Een vennootschap biedt je een aantal fiscale, maar ook sociale voordelen.

• Zaak gemakkelijker over te dragen. Je vennootschap blijft ook na je overlijden bestaan: enkel de aandelen worden immers vererfd. Aandelen hebben nog een extra voordeel: je kunt je zaak eenvoudig overdragen.
   
• Beperkte aansprakelijkheid. Bij sommige vennootschapstypes beperkt je aansprakelijkheid zich tot het deel van je vermogen dat je in de vennootschap hebt geïnvesteerd.
   
• Fiscaal voordelig. De vennootschapsbelasting kent lagere maximumtarieven dan de personenbelasting. Het normale aanslagvoet is 33,99 %. Bovendien geniet je startende vennootschap onder bepaalde voorwaarden een verlaagd tarief.
   
• Aftrekbare kosten. Als werkende vennoot, zaakvoerder of bestuurder zijn jouw premies voor bijkomende pensioenopbouw aftrekbaar in de vennootschapsbelasting (onder bepaalde voorwaarden). Dat gaat via een bedrijfsleiders-, groeps- of individuele levensverzekering. Verkoop je aandelen van je vennootschap? Dan is dat belastingvrij, in tegenstelling tot bij een eenmanszaak.
   
• Overzichtelijke boekhouding - Als vennootschap moet je meestal een boekhouding voeren die overeenstemt met de wet op de jaarrekening (dubbel boekhouden, rekeningenstelsel) en jouw jaarrekening (volledig of verkort). Dat is veel overzichtelijker dan de vereenvoudigde boekhouding van een eenmanszaak.

Ook aan een vennootschap zijn bepaalde nadelen verbonden. Daar ben je beter van op de hoogte voor je begint. We zetten ze voor je op een rijtje:

• Financieel plan opstellen. Ook moet je een financieel plan opstellen waarin je verantwoordt hoe jij je oprichtingskapitaal aanwendt. Zorg voor een sterk plan, dat je best met je boekhouder of accountant opstelt. Dat kost je ongeveer 500 euro, maar het voorkomt dat je - bij een eventueel failliet binnen de drie jaar -  als oprichter aansprakelijk wordt gesteld voor de schulden van je vennootschap.
   
• Minder persoonlijke inkomsten. De inkomsten en winsten zijn eigendom van je vennootschap, niet van jou als persoon.
   
• Meer verplichtingen. Je runt een vennootschap: dan loeren formaliteiten om de hoek. Denk maar aan bestuursvergaderingen, publicaties in het Belgisch Staatsblad, het neerleggen van de jaarrekening …
   
• Meer (oprichtings-)kosten. De statuten voor je NV, BV of CV moeten bij notariële akte worden opgemaakt. De notariskosten variëren van minimum 750 tot 1000 euro, exclusief btw. Bij oprichting van een VOF of CommV mag je de statuten bij onderhandse akte opmaken. Daarop moet je dan wel registratiekosten betalen. Verder moet je een uittreksel van de oprichtingsakte publiceren in het Belgisch Staatsblad, waarvoor je 375,10 euro betaalt aan Acerta.
   
• Verslag aan bedrijfsrevisor. Doe je als oprichter van bepaalde vennootschapstypes een inbreng in natura (machines, onroerend goed)? Dan moet een bedrijfsrevisor daarover verslag uitbrengen, wat ongeveer 1000 euro kost.

Je eenmanszaak wordt een vennootschap? Dan moet je ook de gegevens van jouw eenmanszaak in de KBO laten schrappen en tegelijkertijd er je gloednieuwe vennootschap als onderneming laten registreren. Beide zaken regel je via het ondernemingsloket. Het kostenplaatje? Per vestiging kost je dit 105,50 euro voor de schrapping plus 105,50 euro voor de inschrijving. Daarnaast moet jij ook je vennootschap bij een sociaal verzekeringsfonds aansluiten. Je betaalt dan de jaarlijks vennootschapsbijdrage.

• Van eenmanszaak naar vennootschap? Acerta helpt

Voor een vlotte omschakeling van vennootschapsvorm, volg je best een bepaald stappenplan:

1. Balans opstellen en laten auditen  - Als zaakvoerder stel je, eventueel met hulp van de Raad van Bestuur, een recente balans op. Die mag niet ouder zijn dan drie maanden.Een commissaris, bedrijfsrevisor of externe accountant audit de financiële toestand van je vennootschap, en bevestigt in een verslag dat jouw bedrijfsbalans correct is.
2. Motivatieverslag opstellen en goedkeuren - In een tweede verslag motiveer jij als zaakvoerder of jouw Raad van Bestuur de omvorming van vennootschapsvorm. Die motivatie moet de algemene vergadering goedkeuren bij stemming. Zorg dat aandeelhouders je motivatieverslag én de staat van activa en passiva ontvangen. Alternatief vragen zij die vijftien dagen voor de algemene vergadering kosteloos op. Daarna pas je de statuten aan.
3. Bij de notaris langs - Laat de wijziging van vennootschapsvorm vastleggen in een notariële akte, en bezorg de griffie van de ondernemingsrechtbank de notariële akte, de nieuwe statuten, volmachten en verslagen. Doe dit ten laatste vijftien dagen na het opstellen van die akte.
4. Bekendmaken - Maak je nieuwe statuten bekend in het Belgisch Staatsblad. Breng ook de btw-administratie, de RSZ en belastingen op de hoogte van je gewijzigde vennootschapsvorm. Vergeet verder ook niet je bank te informeren en je bedrijfsdocumenten aan te passen.

• Ondernemingsvorm wijzigen? Zo geregeld